| Código | CIAP2 | Problema clínico | Exploración | Recomendación [Grao] | Comentario | Dose |
|---|---|---|---|---|---|---|
| D01 | L70 | Osteomielite | RX | Indicada [C] | Exploración inicial. | I |
| RM | Exploración especializada [C] | A RM pon de manifesto a infección de forma precisa, especialmente na columna. | 0 | |||
| TC | Exploración especializada [C] | A TC é útil para identificar secuestros. | II | |||
| Ecografía | Indicada [C] | A ecografía pode ser de utilidade en osteomielite aguda para poñer de manifesto un absceso subperióstico pero ten unha alta taxa de falsos negativos. | 0 | |||
| MN | Exploración especializada [C] | A gammagrafía ósea en 2 ou 3 fases é máis sensible que a RX para detectar unha osteomielite focal sospeitada. Se se sospeita unha osteomielite, pero hai signos ou síntomas non localizados, a gammagrafía ósea é de utilidade. Os achados dunha gammagrafía ósea son inespecíficos, polo que poden ser necesarias probas de MN con outros axentes alternativos. Glóbulos brancos: a utilización de glóbulos brancos marcados con Tc-99m-HMPAO ou In-111 pode ser de utilidade para confirmar unha infección nos ósos ou nas articulacións. Poden darse resultados falsos negativos na columna. |
II-III | |||
| D02 | L71 L97 | Tumor óseo primario (Véxase tamén L44, L45) |
RX | Indicada [B] | A RX debe realizarse cando a dor de óso non cede. | I |
| RM | Exploración especializada [B] | Se as imaxes de RX suxiren un tumor óseo primario, non debe atrasarse a remisión ao especialista. A RM é a técnica de elección para a estadificación local. | 0 | |||
| MN | Indicada [B] | Se as imaxes de RX suxiren un tumor óseo primario, a realización dunha gammagrafía ósea non debe atrasar a remisión do paciente ao centro especializado. A gammagrafía pode sobreestimar a extensión local do tumor. O papel da PET-FDG permanece en estudo. | II | |||
| TC | Exploración especializada [B] | A TC pode mellorar a información do diagnóstico nalgúns tumores, como por exemplo o osteoma osteoide, e poñer de manifesto calcificación e osificación intratumoral. A biopsia de tumores óseos primarios guiada por TC debe ser levada a cabo por servizos especializados en tumores óseos que dispoñan de expertos en histoloxía e coñezan as técnicas cirúrxicas. | II | |||
| Ecografía | Exploración especializada [B] | A biopsia dalgúns tumores óseos primarios superficiais guiada por ecografía debe ser levada a cabo polos servizos especializados en tumores óseos que dispoñan de expertos en histoloxía e coñezan as técnicas cirúrxicas. | 0 | |||
| D03 | A79 | Tumor primario coñecido, metástases óseas | RM | Indicada [B] | É máis sensible e específica que a MN, a RM é a técnica de primeira elección, especialmente para esqueleto axial. Pode subestimar algunhas lesións periféricas. | 0 |
| MN | Indicada [B] | É unha proba sensible, pero necesítase unha imaxe correlativa para aumentar a especificidade. A MN é útil para avaliar a presenza e extensión dunha metástase ósea en pacientes con cancros primarios coñecidos. A gammagrafía ósea non é sensible á hora de avaliar a extensión dun mieloma. Tamén pode utilizarse para avaliar a resposta ao tratamento, aínda que o fenómeno de laparada pode suxerir progresión da enfermidade se se realiza demasiado cedo tras tratamento sistémico. Só é apropiado repetir a gammagrafía ósea nos 6 primeiros meses se aparecen novos síntomas. |
II | |||
| Estudo óseo con RX | Non indicada [B] | As RX só están indicadas para áreas sintomáticas focais específicas ou para unha correlación con probas de MN. | II | |||
| D04 | L71 L97 | Masa tumoral en partes brandas | RM | Indicada [B] | Proporciona a mellor estadificación local e pode facilitar o diagnóstico histolóxico nalgúns pacientes. | 0 |
| Ecografía | Indicada [C] | A ecografía pode dar resposta a cuestións concretas (por exemplo quístico/sólido) e pode monitorizar a evolución de masas benignas tales como os hematomas. | 0 | |||
| D05 | L01 A L18 | Dor ósea | RX | Indicada [C] | Visión local do área sintomática. | I |
| RM | Indicada [C] | A RM é apropiada se a dor persiste con RX normais ou con MN aparentemente normal. Se a dor é difusa, a RM non sempre é practicable (depende das capacidades técnicas da unidade de RM). A RM tamén pode achegar información adicional cando os resultados da RX e/ou da MN son anormais. | 0 | |||
| MN | Indicada [C] | Se a dor persiste con RX normal ou equívoca ou con RX anormal en circunstancias específicas (por exemplo, sospeita de osteoma osteoide, osteomielite ou metástase). | II | |||
| TC | Exploración especializada [C] | Para definir a anatomía ósea en áreas de anomalías nas RX / RM / MN, especialmente se a biopsia ósea está indicada. | II | |||
| D06 | B74 | Mieloma | RM | Exploración especializada [B] | Sensible, limitada á columna, pelve e fémur proximal. Especialmente útil en mielomas non secretores ou ante a presenza de osteopenia difusa. Pode ser utilizada para a avaliación e o seguimento de masa tumoral. | 0 |
| Estudo óseo con RX | Indicada [C] | Para a estadificación e a identificación de lesións que se poidan beneficiar da radioterapia. O estudo de seguimento pode limitarse a áreas específicas. | I-II | |||
| MN | Non indicada [B] | A gammagrafía ósea adoita ser negativa e subestima a extensión da enfermidade; considerar os estudos de medula ósea. | II | |||
| D07 | L05 L99 | Osteopatía metabólica | MN | Indicada [C] | A gammagrafía ósea pode ser útil para diferenciar as causas de hipercalcemia, por exemplo, metástases e hiperparatiroidismo, e de fosfatasa alcalina elevada, por exemplo, enfermidade de Paget e metástases. | II |
| RX | Indicada [C] | Pode ser de axuda para diferenciar fracturas recentes de fracturas antigas ou para identificar unha causa diferente de dor non relacionada con osteoporose. É necesaria a correlación coa MN. | II | |||
| DEXA | Indicada [A] | Medida da densidade ósea. A DEXA ou TC cuantitativa achega resultados obxectivos do contido mineral óseo. | II | |||
| D08 | L99 | Osteomalacía (Véxase tamén D09) |
RX | Indicada [B] | RX localizada para establecer a causa dunha dor localizada ou unha lesión ambigua identificada por MN. | I |
| MN | Exploración especializada [C] | Pode mostrar unha actividade elevada e algunhas complicacións locais, tales como pseudo-fracturas. | II | |||
| D09 | L95 | Dor: esmagamento osteoporótico (Véxase tamén D08) |
RX lateral da columna dorsal e lumbar | Indicada [B] | As proxeccións laterais poñen de manifesto as fracturas por compresión. A MN ou a RM son máis útiles para diferenciar entre fracturas antigas e recentes, e poden contribuír a descartar fracturas patolóxicas. | I-II |
| D10 | L20 L83 L84 L88 L89 L90 L91 L92 | Artropatía: presentación | RX da articulación afectada | Indicada [C] | Pode ser útil para determinar a causa, aínda que as erosións son un signo relativamente tardío. | I |
| RX de mans ou pés | Indicada [C] | Cando se sospeita artrite reumatoide, a RX de pés pode poñer de manifesto erosións aínda cando as mans sintomáticas non presentan anomalías. | I | |||
| RX de varias articulacións | Indicada só en circunstancias específicas [C] | Só en articulacións sintomáticas. | II | |||
| Ecografía, MN, RM | Exploración especializada [C] | Todas estas técnicas poden poñer de manifesto unha sinovite aguda. A MN pode revelar a distribución e a RM, a cartilaxe articular e erosións temperás. | 0 / II / 0 | |||
| D11 | L83 L84 L88 L89 L90 L91 L92 L93 L94 L98 L99 | Artropatía: seguimento | RX | Indicada só en circunstancias específicas [C] | Poden ser necesarias para o clínico para axuda na toma decisións. | I |
| D12 | L08 L92 | Ombro doloroso | RX | Non indicada nun primeiro momento [C] | Os cambios dexenerativos nas articulacións acromioclaviculares e no manguito dos rotadores, son frecuentes. | I |
| D13 | L92 | Síndrome de atrapamento ou compresión no ombro | RX | Indicada só en circunstancias específicas [B] | Exploración pre-operatoria. | I |
| RM | Exploración especializada [B] | Ten valor para demostrar tanto inflamación bursal como a etioloxía de anomalías asociadas. Unha RM dinámica ou unha RM en posición de abdución pode ser de gran valor diagnóstico para o síndrome de atrapamento ou compresión subacromial. | 0 | |||
| Ecografía | Exploración especializada [B] | Os achados dunha ecografía poden servir de apoio para o diagnóstico clínico. | 0 | |||
| D14 | L08 L92 | Ombro inestable | TC, RM | Exploración especializada [C] | Ambas as dúas técnicas permiten delinear ben o rodete glenoideo e a cavidade sinovial. Algunhas técnicas de RM por eco de gradiente permiten visualizar ben o rodete glenoideo sen recorrer á artrografía. A artrografía (con ou sen TC), a ecografía e a RM pódense usar no diagnóstico. | II / 0 |
| D15 | L92 | Rotura do manguito dos rotadores | Artrografía, ecografía, RM | Exploración especializada [C] | A RM ten a vantaxe de achegar unha avaliación global das estruturas que rodean o ombro e cando se combina cunha artrografía alcanza a máxima precisión. A ecografía pode ser útil para poñer de manifesto lesións completas. |
I / 0 / 0 |
| D16 | L03 L20 L79 L80 L88 | Lesión da articulación sacroilíaca | RX das articulacións sacroilíacas | Indicada [B] | Pode ser útil para estudar artropatías seronegativas. As articulacións sacroilíacas adoitan verse ben cunha RX anteroposterior da columna lumbar ou a pelve. | I |
| RM, TC, MN | Exploración especializada [C] | RM ou TC, e quizás MN cando as RX son ambiguas. A RM pode detectar antes que a RX. A administración dinámica de contraste pode ser de utilidade. A RM é especialmente útil nos nenos e adolescentes. | 0 / II / II | |||
| D17 | L13 L82 L89 | Dor de cadeira: movemento completo ou limitado (Para os nenos, véxase a sección M) |
RX da pelve | Indicada só en circunstancias específicas [C] | RX e RM só se os síntomas e signos persisten ou se a historia é complexa. | I |
| RM | Indicada só en circunstancias específicas [C] | A RM é útil para demostrar unha inflamación e a RM-artrografía para a avaliación de roturas do labrum acetabular ou corpos libres intraarticulares. As inxeccións intraarticulares de anestesia aínda deben ser avaliadas axeitadamente. | 0 | |||
| MN | Non indicada nun primeiro momento [B] | Pode ser de utilidade se a RX é normal. Esta recomendación non se aplica aos nenos. (Para dor de cadeira en nenos véase M18, M21). |
II | |||
| D18 | L13 L94 | Dor de cadeira: osteonecrose avascular | RX da pelve | Indicada [B] | Anormal cando a enfermidade xa está instaurada. | I |
| RM | Indicada [B] | A RM é a técnica máis sensible para as fases precoces de osteonecrose avascular e demostrar a súa extensión. | 0 | |||
| MN, TC | Exploración especializada [B] | O uso de colimadores dun só burato converxente (pinhole) ou SPECT é importante. | II / II | |||
| D19 | L15 L90 | Dor de xeonllo sen bloqueo nin restricións de movemento | RX | Indicada só en circunstancias específicas [C] | Os síntomas adoitan comezar en partes brandas, que a RX non pon de manifesto. Son habituais os cambios artrósicos. A RX é necesaria se se considera a cirurxía. | I |
| D20 | L15 L96 T99 | Dor de xeonllo con bloqueo da articulación | RX | Indicada [C] | Para identificar corpos libres intraarticulares radiopacos. | I |
| D21 | L15 L82 | Dor de xeonllo | RM | Exploración especializada [B] | A RM só é apropiada se hai que tomar unha decisión sobre o manexo clínico específico, por exemplo, realizar unha artroscopia. A RM tamén pode ser necesaria para delimitar a extensión de enfermidades reumatolóxicas, como a artrite reumatoide. Aínda en pacientes con anomalías clínicas manifestas, que esixen unha intervención, algúns cirurxiáns consideran útil a RM (preoperatoria) para detectar lesións non sospeitadas previamente. | 0 |
| D22 | A89 | Prótese dolorosa | RX | Indicada [B] | A RX é útil para detectar afrouxamento. | I |
| MN | Indicada [B] | Unha gammagrafía ósea en dúas a tres fases é útil para diagnosticar e distinguir unha infección e un afrouxamento. Unha proba de MN normal exclúe a maior parte das complicacións tardías. Outras probas de MN máis especializadas poden axudar a distinguir un afrouxamento dunha infección. En estadios precoces pode ser difícil diferenciar entre cambios post-cirúrxicos e patoloxía. Se se sospeita infección poden ser necesarias outras probas de imaxe máis específicas. A imaxe combinada de leucocitos e medula é xeralmente a proba de elección para a infección periprotésica. |
II - III | |||
| Artrografía (aspiración / biopsia) | Exploración especializada [B] | Unha aspiración, xunto cunha artrografía, é útil cando os achados son equívocos, cando existe unha alta sospeita clínica de infección ou cando a causa da dor non está establecida. | II | |||
| Ecografía | Exploración especializada [C] | É precisa para detectar un absceso peri-protésico ou unha infección superficial. | 0 | |||
| D23 | L98 | Hallux valgus | RX | Indicada só en circunstancias específicas [C] | Útil para a avaliación pre-cirúrxica. | I |
| D24 | L17 L87 | Dor de talón: fascite plantar ou esporón calcáneo | MN, Ecografía, RM | Indicada só en circunstancias específicas [B] | Os esporóns calcáneos son achados casuais habituais. A RX raramente permite detectar a causa da dor. Outras técnicas por imaxe, como a MN, a ecografía e a RM, son máis sensibles para demostrar os cambios inflamatorios, pero deben utilizarse de forma selectiva. A maioría dos pacientes deben ser tratados en base á clínica sen recorrer ás técnicas por imaxe. | II / 0 / 0 |
